در کلینیک دکتر یوسف به منظور جوانسازی و شادابی چهره، جراحی پلک در قسمت پلک بالا (رفع افتادگی پلک) و پلک پایین (رفع پف زیر چشم) توسط متخصصین انجام می شود. برای این منظور ابتدا در یک جلسه مشاوره پزشک با بیمار گفتگو می کند و وی را در جریان تمام جزئیات جراحی می گذارد و بیمار نیز انتظارات خود از نتایج عمل را بازگو می کند. سپس متخصصین ما در این مرکز با توجه به فرم چهره فرد و خواسته های وی، طرحی را آماده کرده و در طی جراحی پیاده سازی می کنند. در این مرکز می توانیم جراحی بلفاروپلاستی را روی پلک های بالا و پایین انجام دهیم. نتایج جراحی کاملا طبیعی بوده و نقش بسزایی در درشت کردن چشم دارد و اطرافیان به سختی متوجه انجام این جراحی می شوند.
افتادگی پلک یا پتوز
افتادگی پلک یا پف پلک ها در فارسی به دو مفهوم اطلاق می شود یکی پف پلک ها می باشد و دیگری افتادگی واقعی پلک که در آن پلک پایین تر می آید که در این قسمت بیشتر در رابطه با پف پلک ها توضیحاتی داده می شود که یکی از انواع افتادگی ها می باشد درواقع این اضافه بودن یا شل شدن پوست پلک و عضلات آن ناحیه است که در انگلیسی به نام baggy eyelids يا چشم های کیسه دار نامیده می شود که در افراد مسن شایعتر می باشد و در برخی موارد در افراد جوان هم مشاهده می شود البته بسیاری از افرادی که برای این جراحی افتادگی پلک مراجعه می کنند افرادی هستند که ممکن است جوان باشند ولی خواستار آن هستند که حالت پفی که در پشت پلک آن ها مشاهده می شود تغییر کند و از بین برود اما در افرادی که شل شدن پوست و عضلات و بروز چربی رخ می دهد می تواند بعلل عوامل مختلفی از جمله جاذبه زمین( که در واقع پوست و بافت بدن را به سمت پایین می کشد)، کاهش و از بین رفتن بافت های الاستیک پوست و ضعیف شدن بافت های همبندی پلک رخ دهد تمامی این موارد می تواند در بروز افتادگی پلک دخیل باشند البته بیشتر در پلک فوقانی شل شدن پوست اتفاق می افتد که ممکن است در پلک پایینی به ندرت مشاهده شود
بیماری های شایعی مانند تیروئيد چشمی که در واقع بیماری است که اکثرا همراه با پرکاری تیروئید اتفاق می افتد، بیماری های کلیوی، برخی از بیماری های پوستی و بیماری های عروقی و رسوباتی که در این نواحی ایجاد می شود می توانند موجب افتادگی پلک و شل شدگی و پف پلک ها شوند البته عوامل ژنتیکی در افتادگی و پف پلک ها بسیار تاثیر گذار می باشد
در این نوع از افتادگی ، خود لبه ی پلک بطور واقعی پایین تر قرار می گیرد و این می تواند به مقدار خفیف و یا به مقدار شدید باشد مقدار خفیف تفاوت مختصری ایجاد می کند که به آن مینیمال پتوز گفته می شود در نوع شدید ممکن است جلوی محور بینایی و مردمک گرفته شود و اختلال دید ایجاد شود این نوع از افتادگی اگر در دوران کودکی بصورت مادرزادی وجود داشته باشد با مسدود کردن مسیر بینایی در واقع می تواند ضربات جبران ناپذیری به کودک ایجاد کند و موجب تنبلی چشم شود و در صورت عدم اصلاح در زمان کودکی در سنین بالاتر به هیچ وجه بینایی از دست رفته بر نخواهد گشت و متاسفانه تا آخر عمر همراه فرد خواهد ماند
به افتادگی پلک بالا پتوز می گویند. احتمال دارد شدت این افتادگی خفیف باشد و یا تاحدی باشد که ناحیه مردمک چشم فرد را به طور کامل بپوشاند. در بسیاری از موارد پتوز یا افتادگی پلک بالا دید فرد را محدود و یا به طور کامل مسدود می نماید و بینایی فرد دچار اختلال می شود.
جراحي افتادگی و پف پلک را می توان به دو دسته زیر تقسیم کرد:
فانکشنال یعنی اینکه ممکن است پف پلک و شل شدگی پوست در حدی باشد که باعث مشکل بینایی در فرد شود به این صورت که پف پلک جلوی دید را گرفته باشد یا سنگینی شدیدی در آن ناحیه ایجاد کرده باشد یا نه فرد هنوز قادر به دیدن است ولی میدان دید آن کاهش یافته است یعنی پف پلک جلوی دید فرد را گرفته است و یک مقداری از میدان دید فرد را کاهش داده است در واقع جراحی پلک در اين افراد علاوه بر جنبه زيبايي بمنظور بهبود ديد يا ميدان بينايي هم انجام ميشود.
در اکثر افراد پف و افتادگی پلک مشکل دید بوجود نمی آورد و تنها به منظور جراحي پلك بابت زیبايي ودرمان پف و افتادگی پلک به پزشک مراجعه می کنند
ممکن است افرادی که جهت جراحی پلک به پزشک مراجعه می کنند از احساس ناراحتی در ناحیه چشم صحبت کنند و حتی ممکن است افتادگی و شل شدگی پوست در برخی موارد موجب بروز بیماری هایی مانند ناراحتی چشمی، برگشتگی پلک به طرف داخل، برگشتگی پلک بطرف بیرون، ورم های پلکی و حتی التهاب های پوستی شود اما در افرادی که به دلیل زیبایی به پزشک مراجعه می کنند مشکل پری و سنگیني پلک بالا را مطرح می کنند یا اینکه به اصطلاح حالت کیسه شدن و پف پلک پایین و چین و چروک های زیر چشم و گوشه چشم را ذکر می کنند و همه ی این موارد می توانند عواملی باشند که افراد برای آن به جراح پلک مراجعه می کنند بیرون زدگی چربی و پف هایی که وجود دارد ممکن است همراه با شل شدگی پوست و چین و چروک نباشد بخصوص در افراد جوان و افرادی که زمینه خانوادگی و ژنتیکی داشته باشند این موضوع دیده می شود که پفی است که در زیر آن چربی وجود دارد
اما در مورد بيرون زدگي چربي، پلک با وجود اینکه نازک می باشد اما از لایه های مختلف و متعددی تشکیل شده است که یک لایه ای است به نام سپتوم اوربیت که درواقع این چربی در پشت آن قرار دارد در برخی موارد این لایه حالت شل شدگی پیدا می کند و چربی که زیر آن وجود دارد بیرون زده می شود واین امر ممکن است بدلیل افزایش سن و یا بصورت ژنتیکی و یا خانوادگی باشد
نشانه هایی که در این پف و شل شدگی پوست از نظر پاتولوژیک ایجاد می شود درواقع تغییراتی است که بطور طبیعی با سن در پوست ایجاد می شود و در این حالت فیبرهای الاستیکی پوست به مرور زمان از بین می روند و پوست که در واقع ۳ لایه داردکه لایه سطحی آن اپیدرم خوانده می شود و لایه زیرین آن درم خوانده می شود
عمدتا لایه سطحی بزرگتر می شود و پوست حالت شل شدگی پیدا می کند حتی عروق لنفاوی آن ناحیه ممکن است بزرگتر شوند. یک عضله دور چشم وجود دارد به نام عضله حلقوي، این عضله معمولا سالم است در بررسی های میکروسکوپی که توسط پزشک انجام داده می شود و عمدتا تغییرات در لایه سطحی و زیرین پوست يعني اپيدرم و درم اتفاق می افتد
اما از نظر شیوع عمدتا پف و افتادگی پلک بعلت افزایش سن ایجاد می شود سن شیوع افتادگی پلک در نوع اکتسابی درواقع به دو دسته تقسیم می شود یک دسته افرادی که بعلت سن در آن ها افتادگی پلک ایجاد می شود و دیگری افرادی که بعلت ساختمانی و ژنتیکی افتادگی پلک در آن ها مشاهده می شود افرادی که بعلت سن افتادگی پلک در آن ها مشاهده می شود معمولا در سن ٣٥سالگی به بالا بیشتر افتادگی پلک خود را نشان می دهند و افرادی که افتادگی پلک آن ها ساختمانی و ژنتیکی می باشد در سنین پایین تر این افتادگی مشاهده می شود و حتی در برخی موارد در سنين نوجواني اين افتادگی پلک بصورت ژنتیکی مشاهده می شود
البته اين پف ها و افتادگي در موارد نادري ممكن است بدليل بيماري خاصي باشد كه در اين موارد نبايد جراحي پلك انجام شود و لذا تشخيص اين موارد توسط فوق تخصص جراحي پلاستيك چشم بسيار مهم است
درواقع یکی از انواع شایع افتادگی پلک از نوع پتوز، پتوز مادرزادی می باشد که از ابتدای تولد و از کودکی همراه با کودک می باشد و شایعترین علت ان درواقع اختلال در تکامل عضله ای است که پلک را بالا می برد و در دوران جنینی این عضله بطور کامل تشکیل نشده است
در برخی موارد اافتادگی پلک ممکن است همراه اختلالات حرکتی چشم ، بیماری های عضلانی و حتی تومور های پلک یا جاهای دیگر باشد. و همچنین اختلالات نورولوژیک و یا عیوب انکساری ممکن است وجود داشته باشد بنابراین در کودکی که دچار افتادگی پلک از نوع پتوز است باید بررسی کاملی صورت گیرد.
نوع دوم پتوز، پتوز در بزرگسالان است یعنی افرادی که در گذشته افتادگی پلک در ان ها وجود نداشته اما در طول زمان ایجاد شده و شایع ترین علت این نوع از افتادگی این است که تاندون عضله ای که پلک را بسمت بالا می کشد (عضله بالابرنده پلک ) از جایی که به پلک متصل است شل و جدا شده است و باعث می شود که پلک دچار افتادگی شودبسیاری از اوقات ممکن است این جداشدن عضله بالا برنده پلک بدلیل افزایش سن باشد ولی ممکن است به دلیل ضربه و یا حتی اعمال جراحی معمولی چشمی که انجام می شود مانند اب مروارید این افتادگی ایجاد شود
البته در بزرگسالان افتادگی پلک از نوع پتوز می تواند به دلایل دیگری هم باشد مثلا اختلال در عضله بالابرنده پلک یا عصبی که به این عضله عصب رسانی می کند که این مورد در بیماری های نورولوژیک یا بیماری های مغز و اعصاب و بیماری های سیستم عضلانی بدن می تواند ایجاد شود البته گاهی اوقات التهابات ان ناحیه و گاهی اوقات تومورهای ان ناحیه می توان موجب افتادگی پلک از نوع پتوز هم بشود
افتادگی پلک یا پتوز مادرزادی در زمان تولد کودک رخ می دهد و اگر در همان بدو تولد پتوز متوسط و یا شدیدی در کودک اتفاق افتد، امکان دارد جهت تکامل بینایی کودک نیاز به درمان فوری شود.
اغلب پتوز مادرزادی در اثر نقص در تکامل عضله بالابرنده پلک فوقانی که عضله لواتور نام دارد، اتفاق می افتد. پتوز در کودکان گرچه اختلالی مجزا می باشد اما در موارد مادرزادی امکان دارد با اختلالات زیر همراه باشد
به طور معمول، پتوز و یا افتادگی پلک مادرزادی با گذشت زمان بهبود نمی یابد.
طبیعتا واضح ترین علامت این است که پلک بصورت افتاده و پایین تر قرار میگیرد. یعنی لبه پلک جایی که مژه ها قرار دارد پایینتر قرار میگیرد. افتادگی پلک از نوع پتوز اکثر اوقات یک طرفه است ولی می تواند دو طرفه هم باشد
البته یکی دیگر از علائم افتادگی پلک در کودکان می تواند این مورد باشد که کودک مجبور است سرش را بالاتر بگیرد و بطرف عقب سرش را خم كند که بتواند از پایین ببیند. این وضعیت میتواند برای کودک عوارض ساختمانی در گردن ایجاد کند. بالا گرفتن سر و عقب گرفتن در دراز مدت اگر اصلاح نشود و طولانی باشد منجر به اختلالات و دفرمه شدن سر و گردن ميشود. بنابرین وضعیت چانه و سر می تواند علامت دیگری از افتادگی پلک باشد .
در پتوز درواقع عضله ای که پلک را بالا می برد وظیفه خود را به خوبی انجام نمی دهد كه باعث افتادپی پلک شود بنابراين ممكن است علامت ديگر اين باشد كه فرد در این مورد ابروها را به سمت بالا بکشد و درواقع از عضله پیشانی برای بالا بردن پلک استفاده می کنند بنابراین ابرو بالاتر رفته است که اگر در یک چشم باشد و در سمتی که این افتادگی وجود دارد ابرو بالاتر می رود ولی اگر دو طرفه باشد هر دو طرفه ابروها بالا تر می رود
افتادگی پلک از شایع ترین علامت آشکار پتوز در کودکان، می باشد. اکثر مواقع در پتوز مادرزادی، عدم تقارن چین پلک فوقانی نیز وجود دارد. احتمال دارد کودکانی که به پتوز مبتلا هستند، جهت دیدن مجبور باشند گردن خود را به عقب خم کنند و یا ابروهایشان را به سمت بالا بکشند. این جرکت های سر و صورت نشان دهنده این می باشد که که کودک سعی می کند جهت دیدن از هر دو چشم خود استفاده کند. و همین امر ممکن است بعد از سال ها، منجر به اختلالات ظاهری سر و گردن شوند.
شایع ترین اختلال جدی مرتبط با پتوز دوران کودکی، آمبلیوپی (تنبلی چشم) می باشد. به دو علت پتوز می تواند ایجاد تنبلی چشم کند:
بعلاوه پتوز ممکن است در صورت وجود انحراف چشم آن را مخفی نماید و این مورد نیز می تواند منجر به تنبلی چشم شود.
در بسیاری از موارد، پتوز کودکان با استفاده از جراحی درمان می شود. اگر کودک دچار تنبلی چشم هم باشد، احتمال دارد درمان با قرار دادن پوشش بر روی چشم سالم، استفاده از عینک یا قطره چشمی ضروری باشد.
تشخیص لزوم انجام جراحی افتادگی پلک یا پتوز و انتخاب روش مناسب، بر اساس عوامل زیر صورت می گیرد:
معمولا در اوایل دوران زندگی ضرورتی به انجام جراحی در موارد خفیف تا متوسط پتوز وجود ندارد. هم در موارد ذکر شده و هم در موارد شدیدتر که تحت عمل جراحی قرار گرفته اند، باید به طور منظم و مرتب از نظر تنبلی چشم، حالت های وابسته و عیوب انکساری توسط متخصص چشم بررسی و در صورت نیاز تحت درمان قرار گیرند.
کشیدگی یا جداشدگی تاندون عضله لواتور از روی پلک، از شایعترین علت پتوز در بالغین می باشد. علت ایجاد این فرایند ممکن است ناشی ازعلل زیر باشد:
افتادگی پلک و یا پتوز بالغین همچنین ممکن است عارضه ای از بیماری های دیگر مانند بیماری های عضلانی یا عصبی و یا حتی تومورهای حدقه چشم باشد که در این موارد، عضله بالابرنده پلک یا عصب آن را درگیر می نمایند.
متخصص چشم می تواند بررسی کاملی را از مشکلات بیمار به عمل آورد، و در رابطه با روش های درمانی مختلف پتوز و عوارض و خطرات احتمالی آن ها اطلاعات لازم را در اختیار بیمار قرار دهد.
امکان دارد جهت تشخیص علت پتوز یا افتادگی پلک و انتخاب بهترین روش درمانی، نیاز به عکسبرداری های مخصوص و انجام آزمایش خون و یا سایر آزمایشات می باشد. در صورت یافتن علت زمینه ای باید ابتدا این مورد اصلاح گردد، اما در بسیاری از موارد، درمان نهایی انتخاب جراحی است که بر اساس شدت پتوز و سایر یافته های بالینی، نوع جراحی نیز تعیین می گردد.
خطرات جراحی پتوز شامل
به طور کلی با انجام جراحی زیبایی پلک می توان افتادگی پلک یا پتوز در بالغین و کودکان را درمان نمود و این درمان علاوه بر اینکه وضعیت ظاهری فرد را اصلاح می نماید، باعث بهبودی در دید بیمار و بینایی او می شود. در پتوز کودکان، انجام معاینات منظم چشم پزشکی در سال های اول زندگی جهت پیشگیری و درمان تنبلی احتمالی چشم از اهمیت بسیار بالایی برخوردار امی باشد.
نظرات